İçinden Tramvay Geçen Şarkı 80’li yıllardan aldığı güçle günümüze, Bodrum Ak’la Kara sahnesine ışınlandı. Yönetmeni Yavuz Pekman’ın elinde yepyeni bir seyirlik haline gelen oyun Ferhan Şensoy'a içten bir reverans niteliğinde…
Benim için tiyatro her şeyden önce eğlencedir. Bu her oyunda illa haldır haldır gülmek anlamına gelmez tabii. Brecht’in söylediği gibi seyirciye haz vermeli oyun.
Şanslı tiyatroseverler sahnede izledi “İçinden Tramvay Geçen Şarkı”yı. Bir kısmımız da YouTube’daki Ortaoyuncular kanalından aşinayız. Peki, Yavuz Pekman versiyonu nasıl olacak?
90’ların başında Ferhan Şensoy’la çalışmış biri olarak benim için aslında oldukça zorlu bir karardı bu. Ustam olması, ona duyduğum hayranlık, “Ferhan abiden sonra bu oyunu oynamak benim haddim mi?” sorusu bana ciddi bir yük verdi açıkçası. Üstüne bir de o dönem sahnede Hümeyra var… Daha da ötesinde bu oyunun sıkı takipçileri, hayranları var. Ben İçinden Tramvay Geçen Şarkı’yı yapıyorum diye arkadaşlarıma söylediğim zaman hepsi oyundan repliklerle cevap verdiler. Dolayısıyla riskli evet ama ben bu oyunu çok seviyorum. Tiyatro tarihi de çalıştığım için bana gelmiş geçmiş en iyi oyunlardan biri gibi gelir bu oyun hep. Hal böyle olunca oyunu metin olarak ele almayı tercih ettim. Ferhan abiden, Hümeyra'dan, o sahnelemeden bir kurtulayım, onları unutayım istedim.
Zaten onlar 3 kişiydi sanırım, siz 2 kişisiniz sahnede…
Evet! Ayrıca bir de koro vardı arka planda. Biz tabii Ak'la Kara Bodrum sahnesinde o kadar kalabalık olamayacağımız için ben oyunu yarı yarıya kısalttım. Bazı sahneleri attım. Şarkıların büyük bir kısmını azalttım ve oyunu 2 kişilik bir versiyona dönüştürdüm. Birden başka bir oyun gibi oldu. Bu da beni rahatlattı biraz. İkincisi, sahnenin fiziksel olanakları sebebiyle oyunu biraz salaş bir kabare ortamına taşımak, Karl Valentin dönemine dönmek gibi bir hayalim vardı. Sanırım bu hayali de gerçekleştirdim.
Provalar esnasında en zor olan neydi senin için?
Şimdi şöyle ki; Ferhan abi hep kulağımda ve oyunu çok iyi biliyorum. Bütün tonlamalar neredeyse ezberimde. Bir de kendisiyle 4-5 sene beraber aynı sahnede oynadım. Ona ait bir konuşma biçimi var. Fakat ondan sıyrılmam gerekiyordu. Zor olan buydu ama bu sorunun üstesinden yönetmen yardımcımız Ani Haddeler sayesinde geldik.
Bir tür politik – hiciv tiyatrosu diyebilir miyiz bu oyun için?
Klasik bir kabare tiyatrosu aslında. Karl Valentin 20’lerin, 30’ların Almanya'sında kabare tiyatrosu yapan bir aktör ve yazar. Ki o dönem biliyorsun; savaş var, faşizm var… Küçük barlarda, gerilla ortamlarında yapıyor sanatını. Aslında evet, senin dediğin gibi bir faşizm hicvi yapıyor ama bunu gizleyerek yapmak zorunda. Dolayısıyla hep yaşamın içindeki bir takım tiplerden yola çıkarak yapmış. Absürt komedi aslında bir yanıyla da… Bizim geleneksel tiyatromuza da denk gelen bir tarafı var.
Güncel eklemeler yaptın mı metne?
Var aralarda çünkü oyun onu istiyor. 40 sene geçmiş sonuçta, bazı şakalar geçerliliğini yitirmiş, onların karşılığını bulmaya çalıştım. Ama dediğim gibi Ferhan Şensoy’un üzerine bir şey yazmak kolay olmuyor. O kadar cesur değilim. Yine de belki sahnede tuluat yaparım, seyirciyle buluşunca göreceğiz.
Bize İçinden Tramvay Geçen Şarkı ekibini tanıtır mısın?
Aslına bakarsan bu oyun için bir kadro toparlamama gerek kalmadı çünkü zaten sürekli birlikte olduğumuz, birlikte yiyip içtiğimiz, ürettiğimiz arkadaşlarımızla çıkarttık oyunu. Hande Ömürlü Yılmazer ile sahneyi paylaşıyorum. Ani bizim şemsiyemiz, oyunu çekip çeviriyor. Cem Yılmazer ışık ve sahne tasarımımızı yaptı. Tolunay Türköz dekoru gerçekleştirdi. Oyunun müzikleri de Melis Şeşen'den.
Zaten bir Şeşen ailesi geleneği vardı değil mi eski versiyonda? Grup Gündoğarken sahnedeydi…
Tabii, Burhan ve Gökhan Şeşen yapmıştı oyunun müziklerini ilk halinde. O versiyonda oyunun alt yapısını müzikler oluşturuyordu zaten. Karl Valentin’in hayatını, politik tavrını müzikler açığa çıkartıyordu ve canlı çalınıyordu o zaman. Bizim öyle bir şansımız yok o yüzden şarkıları mümkün olduğunca azalttık. Yine de 8-9 şarkı var, müzik banttan geliyor. Biz üzerine canlı söylüyoruz.
Son sorum da şu: Ne vadediyorsun seyirciye?
Benim için tiyatro her şeyden önce eğlencedir. Bu her oyunda illa haldır haldır gülmek anlamına gelmez tabii. Brecht’in söylediği gibi seyirciye haz vermeli oyun. İçinden Tramvay Geçen Şarkı bir dönemi anlatıyor, politik tavrı var ama günümüzle benzeşen yanları da var. Bence seyirciyle tüm bunları paylaşmak bile eğlendirici bir şey. Bunu yaşasınlar isterim. Nihayetinde de komik işte, güldüreceğiz onları. Herkesi bekliyoruz!